Ενότητα 19η: Από την 3^η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862)

Η καθιέρωση της συνταγματικής μοναρχίας

Σύμφωνα με το σύνταγμα του 1844, με το οποίο θεσπίστηκε η συνταγματική μοναρχία:

·        Ο μονάρχης ήταν ο κυρίαρχος παράγοντας του πολιτεύματος.

·        Τη νομοθετική εξουσία ασκούσαν από κοινού ο βασιλιάς, η Γερουσία και η βουλή. Τα μέλη της Γερουσίας διορίζονταν από το βασιλιά και ήταν ισόβια.

·        Η εκτελεστική εξουσία ασκούταν από το βασιλιά μέσω υπουργών που ο ίδιος διόριζε και έπαυε χωρίς την έγκριση της Βουλής.

·        Οι δικαστές διορίζονταν και παύονταν από το βασιλιά .

 

Η διαμάχη αυτοχθόνων – ετεροχθόνων:

Οι αυτόχθονες είχαν την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση και πίεσαν  ώστε:

·        Οι ετερόχθονες να μην επιτρέπεται να διοριστούν σε θέσεις της διοίκησης. Ωστόσο, οι ετερόχθονες δεν αποκλείονταν από την εκπαίδευση και το στρατό και δεν έχαναν το δικαίωμα του Έλληνα πολίτη.

·        Οι ετερόχθονες να μπορούν να εκλεγούν βουλευτές μόνο σε οικισμούς ετεροχθόνων.

 Η λειτουργία του πολιτεύματος:

Τα θετικά στοιχεία	Τα αρνητικά στοιχεία:
Η καθιέρωση των κοινοβουλευτικών θεσμών αποτέλεσε μια θετική εξέλιξη.	·   Οι υπερεξουσίες που είχε ο βασιλιάς. ·   Τα κόμματα δεν αναγνωρίστηκαν θεσμικά. ·   Στις εκλογές χρησιμοποιήθηκαν αθέμιτα μέσα.

 

Η πρωθυπουργία του Ι. Κωλέττη: Υπήρξε πρωταγωνιστής αρνητικών εξελίξεων αφού

·        Συνεργάστηκε με τον Όθωνα.

·        Παραβίασε το σύνταγμα.

·        Δαπάνησε κρατικούς πόρους για την εξυπηρέτηση των ψηφοφόρων του.

 

Μεγάλη Ιδέα και αλυτρωτισμός:

Μεγάλη Ιδέα: η ιδέα ότι για την ανάπτυξη της Ελλάδας και το ξεπέρασμα των προβλημάτων της ήταν αναγκαία η ενσωμάτωση όσο το δυνατόν περισσότερων εδαφών από την οθωμανική αυτοκρατορία, στα οποία ζούσαν ελληνικοί πληθυσμοί. Εισηγητής της υπήρξε ο Ι. Κωλέττης.

Αλύτρωτοι: Οι Έλληνες που ζούσαν στην οθωμανική αυτοκρατορία.

Αλυτρωτισμός: η πολιτική που στόχευε στην ελευθέρωση των αλύτρωτων Ελλήνων από τον οθωμανικό ζυγό.

Άλλη αντίληψη για την ανάπτυξη της Ελλάδας από το Μαυροκορδάτο και το αγγλικό κόμμα: υποστήριζε την προτεραιότητα της οικονομικής ανάπτυξης.

 

Ο κριμαϊκός πόλεμος (1854-1856):

Ρωσοτουρκικός πόλεμος: Η Αγγλία και η Γαλλία τάχθηκαν στο πλευρό του σουλτάνου και ο πόλεμος μεταφέρθηκε στη χερσόνησο της Κριμαίας. Αγγλικά και γαλλικά στρατεύματα κατέλαβαν τον Πειραιά, απαιτώντας από τον Όθωνα αυστηρή ουδετερότητα.

 

Αποτελέσματα κριμαϊκού πολέμου:

ü  Ήττα της Ρωσίας.

ü  Χάτι Χουμαγιούν (1856): μεταρρύθμιση, με στόχο τη διασφάλιση της ισότητας όλων των κατοίκων της οθωμανικής αυτοκρατορίας ανεξάρτητα από φυλή ή θρήσκευμα.

ü  Τα τρία παλαιά ελληνικά κόμματα έπαψαν να υπάρχουν.

 Η έξωση του Όθωνα:

·        Εμφάνιση μιας νέας γενιάς πολιτικών, κατά τη δεκαετία του ’50

·        Επανάσταση με αίτημα την απομάκρυνση του Όθωνα

·        Εγκατάλειψη της χώρας από τον Όθωνα το 1862.