Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΑΝΑΔΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΙΔΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (Σχεδιάγραμμα)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΑΝΑΔΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΙΔΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Ο ελληνισμός από τα μέσα του 18^ου αι. έως τις αρχές του 19^ου αι.

Ø Οι Έλληνες έλεγξαν σημαντικό μέρος του εμπορίου.

Ø Ελληνικές πόλεις αναπτύχθηκαν σε σημαντικά εμπορικά κέντρα.

Ø Ενισχύθηκαν οι ελληνικές παροικίες.

Οι Φαναριώτες	Οι προεστοί	Οι έμποροι και οι καραβοκύρηδες
Ø  Ήταν Έλληνες από αρχοντικές οικογένειες που κατοικούσαν στο Φανάρι. Ø  Ήταν μορφωμένοι και καταλάμβαναν υψηλές θέσεις στην οθωμανική διοίκηση. Ø  ·      Τον 18ο αι. διορίζονταν ηγεμόνες στις αυτόνομες παραδουνάβιες ηγεμονίες.	Ø  Διοικούσαν τις ελληνορθόδοξες κοινότητες και συγκέντρωναν τους φόρους. Ø  Είχαν μεγάλη πολιτική επιρροή στους τοπικούς Τούρκους αξιωματούχους.	Ø  Βελτίωναν την οικονομική τους κατάσταση. Ø  Ενδιαφέρονταν για τη διάδοση των νεoτερικών ιδεών.
Οι κλέφτες	Οι αρματολοί	Οι αγρότες
Ø  Ήταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά. Ø  Επιδίδονταν αδιακρίτως στη ληστεία. Ø  Οι αγροτικοί πληθυσμοί συχνά τους υποστήριζαν από θαυμασμό ή φόβο. Ø  Υμνήθηκαν στα δημοτικά τραγούδια ως πρότυπα ανυπότακτης στάσης.	Ø  Ήταν ένοπλα σώματα οργανωμένα από την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης.	Ø  Ξεπερνούσαν το 80 % του πληθυσμού. Ø  Καλλιεργούσαν κρατικά ή ιδιωτικά κτήματα που ανήκαν σε Τούρκους. Ø  Η ζωή τους ήταν δύσκολη.

Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας

     Το 1770 οργανώθηκε με ρωσική υποκίνηση επανάσταση, τα λεγόμενα «ορλοφικά», στην Πελοπόννησο.

     Ο Λάμπρος Κατσώνης, απεσταλμένος και αυτός της Ρωσίας, προσπάθησε να οδηγήσει σε εξέγερση τους κατοίκους των νησιών του Αιγαίου.

      Οι Σουλιώτες συγκρούστηκαν με τον Αλή πασά των Ιωαννίνων από το 1789   έως το 1804.                                             

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός

Οι Έλληνες υποστηρικτές του Διαφωτισμού	Η αντίδραση των συντηρητικών λογίων στις ιδέες του Διαφωτισμού:
§  Συνέδεσαν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό με τον αγώνα για ελευθερία. §  Θεωρούσαν ότι η εκπαίδευση πρέπει να θεμελιωθεί στις φυσικές επιστήμες και να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα.	§  Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες. §  Συνέδεαν την εκπαίδευση με τη θρησκευτική παράδοση και την αρχαΐζουσα γλώσσα.

Οι κυριότεροι εκπρόσωποι του Νεοελληνικού Διαφωτισμού:

Ο Ρήγας Φερραίος:

§  Πρότεινε τη δημιουργία μιας Ελληνικής Δημοκρατίας που θα αντικαθιστούσε την οθωμανική αυτοκρατορία.

§  Το έργο του Νέα Πολιτική Διοίκηση ήταν έντονα επηρεασμένο από τις ιδέες της γαλλικής επανάστασης και ειδικά από τη ριζοσπαστική της φάση.

§  Πλήρωσε με τη ζωή του το όραμά του.

Ο Αδαμάντιος Κοραής:

§  Θεωρούσε ότι οι Έλληνες, για να κερδίσουν την ελευθερία τους, θα έπρεπε πρώτα να μορφωθούν.

§  Στη γλώσσα ακολούθησε τη λεγόμενη «μέση» οδό: μια ελληνική που δε θα ήταν ούτε αρχαΐζουσα ούτε δημοτική.

Άλλοι σημαντικοί διαφωτιστές ήταν: Ο Ανώνυμος συγγραφέας της Ελληνικής Νομαρχίας, ο Ι. Μοισιόδακας, ο Δ. Καταρτζής, ο Κ. Κούμας και ο Θ. Καΐρης.